Zespół stresu opiekuna, co to jest i jak sobie z nim radzić?

Sprawowanie przez długi czas stałej opieki nad osobą chorą może powodować pewne problemy. Przede wszystkim wiąże się ze znacznym wycieńczeniem fizycznym i psychicznym. Lekarze określają je jako zespół stresu opiekuna. Jakie są jego przyczyny i objawy? Jak sobie z nim radzić?

Co oznacza zespół stresu opiekuna?

Zespół stresu opiekuna, czyli CSS z języka angielskiego to Caregiver Stress Syndrome. Inaczej mówiąc jest to stan emocjonalnego, psychicznego, ale i fizycznego wyczerpania. Występuje głównie u osób, które sprawują długotrwałą opiekę nad osobą, która nie może funkcjonować samodzielnie. Głównie osoby obłożnie chore lub starsze o niskiej sprawności fizycznej. Syndrom stresu opiekuna wynika z całkowitego poświęcenia się dla chorej osoby i zrezygnowania z własnego życia. Przytłaczające obowiązki i sprawowanie opieki wykluczają nierzadko możliwość zajęcia się własnymi sprawami. Szczególnie zawodowymi czy towarzyskimi, a to niestety najczęściej prowadzi do frustracji. Następnie nawet może prowadzić  do stanów depresyjnych.

Przyczyny syndromu stresu opiekuna

Opieka nad osobą niesamodzielną i schorowaną to niestety ciężka praca. Taka osoba najczęściej wymaga całodobowej opieki. Potrzebuje pomocy przy wykonywaniu podstawowych czynności takich jak jedzeniu, chodzeniu, myciu się, a nawet przy załatwianiu potrzeb fizjologicznych. Ten ogromny ciężar obowiązków spada zwykle tylko na jedną osobę. Najczęściej na współmałżonka lub dziecko osoby chorej, dlatego może pojawiać się syndrom stresu opiekuna. Opiekun rezygnuje z życia rodzinnego, towarzyskiego i zawodowego, by pozostać w domu wraz ze swoim podopiecznym. Dodatkowo otoczenie, czyli lekarze, rodzina, i przyjaciele może wywierać na niego ogromną presję. Oczekują pełnego zaangażowania się w opiekę i wywiązywania się ze swoich obowiązków, co jest bardzo trudne.

Objawy syndromu stresu pojawiającego się u opiekuna

Początkowo pojawia się lęk związany z nową sytuacją i uczucie osamotnienia. Przede wszystkim pozostawienia samemu sobie z problemami. Oczywiście mimo wcześniejszych zapewnień o otrzymaniu pomocy, bezsilności i beznadziejności. To wszystko jest spowodowane brakiem informacji na temat choroby. Co więcej, sposobów postępowania z chorym. Opiekun może odczuwać poczucie winy, że za mało z siebie daje, a także że jego starania nie są wystarczające. Kolejnym etapem syndromu stresu opiekuna jest pojawienie się nerwowości, drażliwości, czy irytacji. W końcu przedłużające się napięcie nerwowe doprowadza do rozwoju frustracji, a nawet wściekłości. Jeśli opiekun w porę sam nie otrzyma pomocy, może dojść do rozwoju depresji. Taka sytuacja może stanowić zagrożenie nie tylko dla zdrowia i życia jego samego, lecz także jego podopiecznego.

Jak radzić sobie z syndromem stresu opiekuna?

Przede wszystkim opiekuna nie można być zamykać w domu wraz ze swoim podopiecznym 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. Opiekun musi mieć czas dla siebie, dzięki temu będzie mógł odpocząć, zrelaksować się, być aktywny fizycznie. Co więcej, porozmawiać ze znajomymi, przyjaciółmi, aby mógł zapomnieć o problemach i obowiązkach. Dlatego potrzebuje wsparcia ze strony innych osób, o które nie powinien się bać prosić. Dzięki temu będzie możliwość uniknięcia syndromu opiekuna. Opiekun ma prawo przede wszystkim do odczuwania negatywnych emocji. Szczególnie wobec siebie, a także wobec chorego. Są one czymś zupełnie naturalnym. Najważniejsze, żeby umiał sobie z nimi radzić i dawał im upust. Chociażby podczas aktywności fizycznej. Tłumienie emocji tylko pogarsza stan psychiczny opiekuna i skutkuje pojawieniem się zespołu stresu opiekuna.

 

 

Autor

Ambroży fusion

opis autora